Weblebi.com faaliyetlerine son verdi

E-Ticaret hakkında bu kadar yazı yazan, az-çok ilgisi olan birisi olarak Weblebi.com'un iflasını incelemek, biraz olsun potansiyel E-Ticaret girişimcilerine fikir vermek istedim. Evet, Weblebi.com bugün itibariyle yayın hayatına son verdi ve anasayfasında müşterilerine bir mektup yayınladılar.
Weblebi.com'dan alışveriş yapmadım, o bakımdan gıyabında iyi veya kötü yorumlar yapmayacağım. Sadece gördüğüm, gözlemlediğim noktaları biraz inceleyeceğim. Ekşisözlük ve Şikayetvar.com'da hakkında yüzlerce şikayet olması dolayısıyla bir yerlerde bir sorun olduğu açıkça anlaşılıyor ve bu durumun sitenin iflasını nasıl getirdiğini irdeleyelim.
Öncelikle, Türkiye'deki E-Ticaret adına en büyük sorun, ciddi anlamda anlayış eksikliği. E-Ticaret'in ticaretten çok büyük farkları yoktur, siz yine bir malı bir yerden alırsınız ve müşteriye teslim edersiniz, aradaki komisyonu kazanırsınız. Yaptığınız işlemin farkı satış yaptığınız yerdir. Reel hayatta bir dükkanınız, mağazanız olması gerekirken, sanal dünyada bir web siteniz olması gerekir. Ancak E-Ticaret, Türkiye'de hakettiği ciddiyeti bu bakımdan henüz görmüş değil, maalesef. Sanal ortam nedense hâla, reel ortam kadar ciddiye alınmıyor.
Bir E-Ticaret girişiminde kesinlikle ilk olarak operasyon en iyi şekilde tasarlanmalıdır. Operasyon, sistemin tıkır tıkır işlemesi için detaylı olarak düşünülmesi gereken en önemli parametredir. Operasyondan kastımız, firmanın yapacağı hizmet veya ürün satışının ürünün tedarik edildiği yerden müşteriye ulaşana kadarki süreçtir. E-Ticaret siteleri toptancılarla çalışarak, onlardan aldıkları stok bilgisini müşterileriyle paylaşırlar (genel olarak) ve müşteriden alınan sipariş doğrultusunda tedarikçiye sipariş geçerler. Ancak süreç bu kadar kolay değildir çünkü tedarikçiden alınan stok bilgisi tam olarak doğru bilgiyi yansıtmayabilir. Tedarikçi de Türkiye'ye getiren firmadan ürünü almaktadır ve oradan gelen stok bilgisini dikkate almaktadır. Türkiye'ye ürünlerin girişinde, gümrükte, kargo firmasında vs. ürünler gecikebilmektedir. Bu şekilde zincirleme olarak E-Ticaret sitesi ürünü kullanıcısına vaadettiği gün gönderememektedir. Buradaki çözüm, belli bir stokla çalışmaktır. Genelde firmalar, stok maliyetine katlanmak istemezler ancak E-Ticaret sitesinin belli bir stokla çalışması gerekir çünkü reel bir mağazadan daha çok güvenilirlik sağlamak zorundadır. Bu konuda kargo firmasıyla da sınırları kesin, gecikme durumunda yaptırımları külfetli anlaşmalar imzalamalıdır ki, müşteriyi mağdur etmesin.
Operasyonun kusursuza yaklaşmasıyla müşterinin memnuniyeti aynı oranda artar. Ancak müşterinin memnun edilemediği durumlarda sitenin başarı ihtimali çok zayıftır.
Weblebi'nin başarısızlığı, potansiyel girişimcilerin şevkini kırmamalıdır, aksine örnek olmalıdır. Neyi yapmamayı öğrenmeleri adına güzel bir vakadır. Operasyon ve müşteri memnuniyeti; sitenin adresi, hosting i, pazarlaması gibi kriterlerden çok daha önemlidir ve öncelikli olarak düşünülmelidir. Bu nedenle, tüm girişimcilik yazılarında, öğütlerinde bir iş planı yapılması gerektiğinden bahsedilir. Bu planda tüm detayların belirlenmesi, ona göre hareket edilerek girişimin hayata geçirilmesi en iyi yöntem olarak gösterilir. Ancak Türkiye'deki E-Ticaret sitesi sahiplerinin en büyük eksiği, aylar öncesinden hazırlıklara başlayarak işin detaylarını belirlemeden işe koyulmalarıdır. Bu sebeple, operasyonda aksaklıklar, müşterilerde memnuniyetsizlik oluşur ve bu iki parametrenin site açısından negatif olması, sonun başlangıcıdır. Hep belli örnekler veriyoruz; Ebebek.com diyoruz, Yemeksepeti.com diyoruz, Gittigidiyor.com diyoruz. Bu sitelerin ortak özellikleri gerçekten de müşteri odaklı olmaları ve sistemlerini çok iyi oturtmalarıdır. Artık Türkiye'de bu sitelerin yanına yeni ve daha iyilerinin eklenme zamanı gelmiştir. Umarım potansiyel girişimciler yapılan yanlışlardan ders alır, doğru yatırımlar yapar ve E-Ticaret, Türkiye'de de hakettiği ciddiyete kavuşur.