13 Haziran 2009 Cumartesi

E-Ticarette Tedarik

Tedarik Zinciri Yönetimi (Supply Chain Management) sanayi devriminden bugüne gitgide önem kazanarak günümüzün en önemli konularından birisi haline gelmiştir. Tedarik zincirinden kasıt, üretim veya satış için gerekli bileşenlerin, hammaddenin, ürünün zamanında tedarik edilebilmesi için oluşturulan zincirdir. Bu zincir, ilk üreticiden başlar, tüketiciye kadar devam eder. Zincirin en önemli halkası, ürünü markalaştıran firmadır. Örneğin, bir demir fabrikasından vida fabrikasına giden demir, vida fabrikasında otomobile uygun vidalara dönüşür. Bu vidalar ve arabanın diğer tüm bileşenleri otomobil fabrikasında bir araya getirilir ve bir arabanın markasını oluşturur. "Markalanan" araba showroom lara gönderilir ve tüketiciye satılır. Bu zincir, demir üreticisinden, showroom a kadar uzanır ancak en önemli halka yukarıda belirttiğimiz gibi markayı yaratan otomotiv fabrikası ya da şirketidir.
Tedarik zincirinin en etkin şekilde çalışması, üretimin sorunsuz ilerlemesini, herhangi bir gecikmenin yaşanmamasını ve kalitenin belli bir seviyede tutulmasını sağlar. Böylelikle müşteri memnuniyeti ürün bazında sağlanır.
Bu durum E-Ticaret şirketleri için daha da önemlidir. Sıfır veya ikinci el ürün satışı yapan E-Ticaret siteleri tedarik zincirini en iyi şekilde yönetmek zorundadır çünkü söz konusu E-Ticaret olduğunda ortamın sanal olmasından kaynaklanan bir önyargı ortaya çıkar. Bu önyargı, özellikle de Türkiye'de genel olarak olumsuz olmaya daha yatkındır. E-Ticaret sitelerini taahhüt ettikleri tarihte ürünü müşterisine ulaştıramaz ise, her geçen gün o siteye ve genel olarak tüm E-Ticaret konseptine karşı bir güvensizlik oluşur.
Ürünlerin tedarikinde ve depolanmasında birçok yöntem seçilebilir. Üçüncü parti bir lojistik firmasıyla anlaşarak, talep edilen ürünlerin depolanması ve teslimatı konusunda çalışılabileceği gibi, deponun E-Ticaret şirketi tarafından yönetilip, teslimatın bir kargo şirketiyle anlaşılarak yapılması da mümkündür. Bu noktada, ürünün özelliği ve şirketin büyüklüğü oldukça önemlidir. Ürün eğer dikkatli bir şekilde depolanması gereken (kırılabilen, bozulabilen) bir ürün ise, şirketin kendisinin bu işi yapması daha doğru olacaktır. Aksi takdirde, üçüncü parti bir şirket ile yapılacak anlaşmada ürün depolanması ve fiziki olarak yönetilmesi konularında sıkıntı oluşabilir. Şirket henüz yeni kurulmuşsa ve üçüncü parti bir lojistik şirketi ile anlaşma yapabilecek büyüklüğe ulaşmamışsa, bir ofis veya küçük bir depo tutularak bu yerlerde en çok satan ürünlerin tutulması ve teslimatının en kısa sürede yapılması faydalı olacaktır.
Amazon.com bildiğimiz gibi kitapları deposunda tutmaktan ziyade aldığı siparişlere istinaden yayıncı kuruluştan temin ederek kitapları müşterilerine teslim etmektedir. Böylelikle, yayıncı kuruluşun elinde olan kitapları doğrudan sitede sergileyip, herhangi bir şekilde ürün bulma sıkıntısı yaşamadan müşterilerine ürünleri ulaştırmaktadır. Ancak bu durum elektronik ürünler için geçerli olmayabilir. Özellikle Türkiye'de stok yönetimi konusunda bazı sıkıntılar yaşandığı ve elektronik ürünler konusunda birçok toptancı ve distribütör olduğu düşünülürse, tüm partilerin bilinmesi ve tüm partilerle iletişim halinde olunması faydalı olacaktır.
Örneğin, bazı distribütörler zaman zaman stok konusunda güncel bilgi tutamayabiliyorlar veya eskik/yanlış bilgi tutabiliyorlar. Siz bu bilgilere güvenerek müşterinize ürünü belli bir zaman içinde göndermeyi taahhüt ettiğinizde ve ürünün tedarikçinizde olmadığını fark ettiğinizde iş işten geçmiş olabilir. Bu sorunu bertaraf etmek için bu ürünü bulabileceğiniz başka kanallar ile de iletişim halinde olmanız gerekmektedir. Ürünü müşterinize söz verdiğiniz tarihte ulaştırabilmek için var gücünüz ile çalışmak zorundasınız çünkü bu ve benzeri gecikmeler müşteri üzerinde düzeltilemeyecek olumsuz yargılar bırakmaktadır. Hatta bu olumsuz düşünceleri günümüz internet dünyasında yaymanın çok çok kolay olduğunu düşünürsek, bu durumun çok daha büyüyüp, sitenize olan güveni ciddi şekilde sarsacağını söyleyebiliriz.
Bu sebeple, E-Ticaret sitesi kurmadan önce hangi ürünlere yoğunlaşılacağını net olarak belirmek atılması gereken ilk adımdır (birbirinden çok farklı ve alakasız ürünlerin seçilmesi depolama ve tedarik konularında uzmanlaşma açısından sıkıntı yaratabilir). Bu ürünlerin tedariği konusunda pazar araştırması yaparak, birçok alternatifli bir tedarik zinciri yapısı oluşturmak sitenin işleyişinin maximum verimle devam edebilmesi açısından önemlidir. Böylelikle, ürün tedariği konusunda sıkıntı yaşamayacak, ürünlerinizi vaad ettiğiniz tarihte müşterinize ulaştıracaksınız. Eğer tüm çabalarınıza rağmen ürün teslimatında geciktiğiniz siparişiniz olursa, mutlaka müşterinizin gönlünü almayı bilin, küçük bir hediye, hatrı sayılır bir indirim müşterinizi mutlu edecek, siz de müşteri odaklılığınızı ve güvenilirliğinizi korumuş olacaksınız.