2 Ağustos 2009 Pazar

Web 2.0 out, kaliteli içerik in

Başlıktan, Web 2.0 ile kaliteli içeriği sanki kutuplaştırmışım gibi anlaşılsa da aslında birbirinin zıttı değil bu iki terim. Web 2.0 birçok kez de belirttiğim gibi kullanıcıların web sitelerini daha rahat kullanabilmesi ve karşılıklı iletişimin maksimize edilmesi üzerine kurulu bir kurallar bütünüdür. Bu bütün içinde, kullanıcının yarattığı içerikten çok bahsettik ve yararlarını sıraladık. Ancak bir süre sonra farkedildi ki, kullanıcılara bu kadar sınırsız içerik oluşturma şansı verildiğinde bazen suistimal edilebiliyormuş. Örneğin, Youtube bir video çöplüğüne dönüşmeye başladı. Hergün milyonlarca videonun (genel olarak) şuursuzca eklendiği bir platform olarak Youtube, gün geçtikçe şişiyor. Kaliteli içeriğin bu video bütünün ne kadarlık bir kısmını oluşturduğu aşikar. Tabi ki, "kalite" kavramı bir noktaya kadar görelidir ve herkese göre değişebilir ancak yine de bir noktadan sonra bazı genel kalite standartları başlar. Bu noktada AlkışlarlaYaşıyorum'u güzel bir örnek olarak verebiliriz. Site, herkesin video eklemesine izin verirken bu videoların hepsini sitede yayınlamıyor ve çizdiği çerçevede nostaljik ve ilginç olduğunu düşündükleri içeriği siteye dahil ediyorlar. Böylelikle belli bir süzgeçten geçmiş bu içerik standard bir video ekleme sitesinden daha kaliteli oluyor.
Siteler bunun için içeriğin oylama sistemi geliştirdiler ve uyguluyorlar. Ancak bu sistemin uygulanması sırasında birçok şeye dikkat edilmesi gerekiyor. Mesela 1 kere izlenmiş video 5 yıldız olarak oylanmışken, 100 bin kere izlenmiş video 4,5 yıldız ile oylandığında, bu demek olmuyor ki ilk video ikincisinden daha güzel veya beğenilmiş. Oy sayısı, izlenme sayısı, puan vs. gibi parametrelerin iyi analiz edilerek formülize edilmesi ve gerçek kalite değerini ortaya çıkaran bir nicelik ile tanımlanması gerekiyor.
Diğer yandan, Youtube'da bilindiği gibi insanlar rumuzlarıyla yorum yapıyor ve video yüklüyor. Rumuzun verdiği rahatlıktan olsa gerek, insanlar yorumlarını yaparken sınır tanımıyorlar ve videoların altı bir sürü boş ve gereksiz yorumla doluyor. Gerçekten güzel yorumlar varken biz o gereksiz yorumlarla öncelikli olarak karşılaşıyoruz. Mekanist.net'te mekanlara yapılan yorumların sıralanmasında bu ve benzeri parametrelerin hesaba katılarak sıralanması üzerine çalışıldığını biliyorum. Ayrıca bu noktada Ekşisözlük için de birkaç kelime etmek gerekiyor. Ekşisözlük'ün kurulduğu günden beri ısrarla üzerinde durduğu kuralları ve yazar kabul etme prosedürleri sayesinde Ekşisözlük diğer yazılı içerik sitelerinden (ve forumlardan) çok farklı ve popüler bir kimliğe sahip oldu.
Facebook da bu kalite hastalığına bir nebze de olsa merhem oldu. İnsanların büyük çoğunluğunun gerçek ad ve soyadlarıyla var oldukları bu sosyal ağ sitesinde, rumuz kullanılan sitelerin aksine daha kaliteli ve belli bir düzeyde içerik oluşturuluyor ve davranış sergileniyor.
Tüm bunlar göz önünde bulundurulduğunda, kaliteli içeriğin gittikçe genişleyen web dünyasında daha önemli hale gelmeye başladığını söyleyebiliriz. Web 2.0 bitti demek yanlış olur, Web 2.0 her zaman var olacaktır bir şekilde. Ancak içerik konusundaki sıkıntıların giderilmesi, Web 2.0 ın temel felsefesi olan customer created content'i (kullanıcı tarafından oluşturulmuş içerik) belki de customer created qualified content (kullanıcı tarafından oluşturulmuş kaliteli içerik) haline getirecek.