11 Mayıs 2009 Pazartesi

Açık kaynak kodlu yazılım nedir? Yararları nelerdir?

Açık kaynak kodlu yazılım (Open Source Software) anlam olarak kodları açık, derlenebilir, değiştirilebilir, kişiselleştirilebilir yazılım anlamına gelmektedir. Dünya üzerinde bu tür yazılımlar gittikçe artmakta ve yaygınlaşmaktadır. Bu yazılımların öneminin artış sebebi aslında yazılımcıların aralarındaki işbirliğidir. Yazılımcılar, belli bir kodu yazarken veya derlerken sorun yaşadıklarında daha iyi bilen yazılımcılara sorarak sorunlarını çözerler ve bu genelde internet üzerindeki belli platformlar üzerinden olur. Bu platformlar, zamanla büyür ve bu işe yeni başlayan yazılımcılar için muazzam bir kütüphaneye dönüşürler.
Yaklaşık 4 yıldır asp.Net ile yakından ilgileniyorum ve bu web programlama dilini kullanarak birçok web sitesi yayınladım. Bu denemelerim sırasında birçok noktada takıldığım oldu ancak internetteki sayısız kaynak imdadıma en kısa sürede yetişti diyebilirim. Bu kaynaklardan en çok kullandığım ve fayda gördüğüm ise forums.asp.net oldu.
Tüm bu paylaşımın ortaya çıkardığı güç, internette açık kaynak kodlu yazılımların üretilmesine ve kullanılmasına neden oldu. Yıllar öncesinde açık kaynak kodunun ilk dalgası olan Linux gibi işletim sistemi yazılımları ile başladı bu akım. Linux, Windows gibi bilgisayar üzerinde çalışan bir işletim sistemi, ancak Windows'tan farkı bu sistemi oluşturan kodların açık olması ve istenildiği gibi değiştirilebilmesi. İkinci dalga biraz daha uygulama tarafında etkinliğini gösterdi ve veritabanları, browser lar gibi uygulamalar açık kaynak kodlu olarak üretildi. Bunlardan en yaygın kullanılanı ise Mozilla Firefox.
Üçüncü dalgada artık şirketler tarafından kullanılan CRM (MÜşteri İlişkileri Yönetimi), ERP (Enterprise Resource Planning) yazılımları da açık kaynak kodlu olarak üretilmeye başlandı. Henüz ücretli hazır paket programlar kadar etkin çalışmasa da, güvenlik konusunda geliştirilmesi gerekse de küçük ve orta ölçekli şirketler için aslında güzel bir fırsat olarak değerlendirilebilir. Bu açık kaynak kodlu yazılımlar internette birçok yerde bulunabiliyor ancak bu konuda en popüler site SourceForge.Net olarak biliniyor. Örneğin bugün içinde site üzerinden 1.5 milyondan fazla download yapılmış ve foruma 1070 yazı yazılmış. Sitenin pagerank i 9, ki bu da sitenin ne kadar popüler ve kaliteli olduğunu Google tarafından onaylıyor.
Site üzerinde biraz araştırma yaptım. Yazılımlar ile ilgili çok detaylı bilgi veriliyor ve çok kaliteli yazılımlar ücretsiz sunuluyor. (Sitedeki örnek bir CRM yazılımını incelemek için burayı tıklayabilirsiniz).
Açık kaynak kodlu yazılımların en büyük handikapı, bu yazılımların çok kapsamlı testlerden geçmemiş olması ve her an bir güvenlik açığının oluşabilme ihtimali. Uzun yıllardır kullanılan ve belki de büyük şirketlerin bile yapamayacağı testlerden kullanıcılarının katkısıyla geçen birçok açık kaynak kodlu yazılım var tabi ki. Ancak uygulama olarak geliştirilen açık kaynak kodlu yazılımların birçoğu için bundan söz etmek güç. Bu nedenle bu uygulamaların kodlandığı dillere hakim birkaç kişilik bir ekibin yazılımı gözden geçirmesi, bazı düzeltmeler yapması ve şirkete göre düzenlemesi gerekiyor. Yine de yüksek fiyatlı özel yazılımlarla kıyaslandığında bu maliyetin çok da göze batmayacağı ortada. Karar sizin, en azından böyle bir opsiyonun da varlığından artık haberdarsınız.